مطالبۀ خسارت از شهرداری

دکتر مرتضی واحدی پور

وکیل پایه یک دادگستری

شهرداری به عنوان یک سازمان اداری، محلی و غیر متمرکز، مسئولیت اداره و مدیریت امور شهری را بر عهده دارد که با عدم انجام وظایف و مسئولیت های قانونی خود ممکن است موجبات ورود خسارت به شهروندان را فراهم آورد. این قبیل مسئولیت شهرداری، در حوزة «مسئولیت مدنی» مورد توجه قرار گرفته و بنابراین، هرگونه غفلت، مسامحه، بی مبالاتی و عدم انجام وظایف قانونی، موجب مسئولیت برای آن مجموعه خواهد بود.

یکی از مشکلاتی که هر روزه شهروندان با آن مواجه بوده و موجبات ناراحتی و تکدر خاطر آنان را فراهم می کند، خرابی ها و عیوب معابر شهری است. بعضاً این خرابی ها به حدی گسترده و فجیع است که موجب ورود خساراتِ مالی یا حتی جانی به شهروندان می شود. گله مندی و ابراز نارضایتی شهروندان در جراید و فضای مجازی در این خصوص گواه این واقعیت است.

از طرفی، این یک اصل مسلّم است که هیچ خسارتی نباید بدون جبران باقی بماند. از طرف دیگر، مسبب هر خسارتی مکلف به جبران آن است. بنابراین و به طریقِ اولی، هر گونه خسارتی که بر مبنای بی مبالاتی، اهمال و مسامحه شهرداری در انجام وظایف محوله به شهروندان وارد آید، باید توسط خودِ شهرداری جبران شود و شهروندان باید بدانند که این موضوع برای شهرداری یک تکلیف قانونی است.

مطابق مادة 55 قانون شهرداری مصوب 1334 با اصطلاحات و الحاقات بعدی، وظایف شهرداری در قالب 28 بند و 17 تبصره احصاء شده است. مطابق بندهای 2، 14 و 25 مادة مذکور، شهرداری مکلف به نگاهداری و تسطیح معابر و پوشاندن چاله های موجود در معابر و آسفالت و ترمیم آنهاست. بدیهی است این انجام وظیفه، از جیب شهروندان و با پول آنهاست که از طریق عوارض و پرداختی های فراوانی است که به حساب شهرداری سرازیر می شود و صد البته این دریافتی ها باید صرف عمران و آبادانی شهر شود. ولی با این حال، شهروندانی که دارای وسایط نقلیه هستند، با عبور از کوچه ها و خیابانهای شهر لب به اعتراض و گله مندی می گشایند. چرا؟ چون خرابی ها، چاله ها و گودالهای موجود در معابر شهر موجبات آسیب های جدی به وسایط نقلیه آنان می شود که از این مجرا آنان را متحمل زیانهای ناروایی برای تعمیر وسایط نقلیه خود و همچنین، خسارات روحی- روانی می کند. به عنوان مثال، در یک مورد خودرویی پس از آنکه چرخ آن در چاله ای افتاده بود منجر به ترکیدگی لاستیک و از بین رفتن رینگ و کمک خودرو و تحمیل هزینه نسبتاً زیادی به راننده شده بود. در مورد دیگری، خودرویی که شب هنگام در هوای بارانی متوجه وجود چالة نسبتاً بزرگی نمی شود، پس از سقوط چرخ در چاله و با سرعت زیادی که داشته به کلی منحرف شده و با برخورد به جدول، خسارت سنگینی می بیند و مواردی از این قبیل که بسیار اتفاق افتاده است. در اینجا سوال این است که اولاً، مسبب این خسارات کیست؟ ثانیاً، مسئول جبران خسارات وارده چه کسی است و نحوة جبران آن چگونه است؟ ثالثاً، برای جبران خسارت، زیان دیده باید به چه کسی و به کجا مراجعه کند؟ در پاسخ باید اذعان نمود که با توجه به اینکه مسئولیت مراقبت، بازسازی و مرمت معابر شهری با استناد به ماده 55 قانون شهرداری، با شهرداری می باشد در نتیجه، در معابر شهری هر نوع خرابی که مخلِ تردد شهروندان باشد، شهرداری مکلف است بی درنگ و بدون فوت وقت به اصلاح و ترمیم آن اقدام کند. در هر حال، مسئولیت ورود هر گونه خسارت به شهروندان، چه به وسایط نقلیه ایشان و چه به جان و سایر اموال ایشان که از خرابی معابر ناشی شود با احراز رابطه سببیّت و با استناد به مادة 55 قانون شهرداری، مادة 11 قانون مسئولیت مدنی و مادة 331 قانون مدنی، با شهرداری خواهد بود. در این صورت، شخص خسارت دیده باید بلافاصله با پلیس تماس گرفته و مراتب توسط پلیس صورتجلسه گردد. همچنین، زیاندیده جهت برآورد خسارت می تواند علاوه بر مستند سازی (تهیه عکس و فیلم) از محل حادثه و وسیله نقلیة آسیب دیده، مبادرت به تأمین دلیل با جلب نظر کارشناس رسمی نماید. با این وصف، زیان دیده می تواند با ارائه مستندات جهت اخذ خسارت به صورت مصلحتی، به شهرداری مراجعه و خسارت خود را دریافت نماید، اما اگر چنانچه شهرداری به هر دلیل از پرداخت خسارت امتناع نماید، زیان دیده می تواند با طرح دعوی مطالبة خسارت و ارائه مستندات، علاوه بر دریافت خسارتِ اصلی، کلیه زیان های مربوط به دادرسی را نیز از عاملِ خسارت یعنی شهرداری مطالبه کند. همچنین، در خصوص راهها و معابر خارج از محدوده شهر نیز دقیقاً همین مسئولیت متوجه اداره راه بوده و زیان دیده با اثبات رابطه سببیّت و اینکه ثابت کند که خسارت بوجود آمده ناشی از قصور ادارة مذکور بوده است با جری تشریفات قانونی، می تواند مبادرت به مطالبه خسارت از آن اداره نماید.

شما کاربر محترم می توانید در صورت نیاز به مشاوره اعم از حقوقی یا کیفری سوال خود را مطرح نموده و از همین وبلاگ جواب خود را دریافت نمایید. // همچنین در صورت لزوم یا تمایل می توانید مشاوره حضوری دریافت نمایید به آدرس: استان گیلان- شهرستان فومن- میدان آناهیتا- ابتدای خیابان شهدا- برج آوین- طبقه سوم- شماره تماس: 01334739252

با تشکر: یوسف پناه

+ نوشته شده در دوشنبه بیست و هشتم آذر ۱۴۰۱ ساعت 16:31 توسط مرتضی واحدی پور- وکیل پایه یک دادگستری  |