آخرین مطالب
امکانات وب
دکتر مرتضی واحدی پور
وکیل پایه یک دادگستری
شرط اساسی توارث (ارث بردن) زن و مرد از یکدیگر، وجود رابطه زوجیت و عقد نکاح در هنگام فوت بین آن دو است. از طرفی، برای اینکه زن و شوهر وارث هم شوند، عقد نکاح آنان باید از نوع دائم باشد، یعنی با ازدواج موقت یا همان صیغه، توارث بین زوجین برقرار نمی‌شود؛ حتی گنجاندن شرط بعدی در این دسته از ازدواج ها برای ارث بردن زن و مرد از یکدیگر هم فاقد اثر قانونی است.
بدیهی است که ارث با فوت محقق می شود و در بحث ارث بردن زوجین از یکدیگر، شرط این است که در زمان فوت، زن و مرد در عقد هم باشند و رابطه زوجیت بین شان موجود باشد. یعنی مثلاً قبل از واقعه فوت، بین ایشان طلاق واقع نشده باشد. البته در این مورد یک استثنا وجود دارد و آن هم طلاق رِجعی است.(منظور از طلاق رجعی، طلاقی است که در آن شوهر حق رجوع و بازگشت از طلاق را دارد). بر این اساس، در ایام عده طلاق رجعی، زن و شوهر از هم ارث می‌برند، زیرا در حکم زن و شوهر هستند و هنوز رابطه زناشویی به طور کامل قطع نشده و با پشیمانی شوهر از طلاق در ایام عده، عقد ازدواج به قوت خود باقی است و مانند آن است که طلاقی واقع نشده است. به همین علت مرد در ایام عده طلاق رجعی مکلف خواهد بود همسر را در منزل خود بپذیرد و نفقه او را هم بپردازد.
همانگونه که در بالا ذکر آن رفت، شرط ارث بردن زن و مرد از یکدیگر، وجود رابطه زوجیت و عقد نکاح در هنگام فوت بین آن دو است. وقوع هر نوع طلاقی بین زن و شوهر، به غیر از طلاق رجعی، باعث می‌شود آنها از ارث بردن از یکدیگر محروم شوند، مگر در طلاق رجعی که در ایام عده، زن و مرد از هم ارث می برند. با وجود این، ماده ۹۴۴ قانون مدنی می گوید: «اگر شوهر در حال مرض زن خود را طلاق دهد و ظرف یک سال از تاریخ طلاق به همان مرض بمیرد، زوجه از او ارث می برد اگر چه طلاق بائن باشد، مشروط بر اینکه زن شوهر نکرده باشد.»(منظور از طلاق بائن، طلاقی است که در آن حق رجوع وجود ندارد).
در قانون مدنی ایران در خصوص سهم الارث زوجین بصورت مشروح سخن به میان آمده، اما در میزان سهم الارث زن و شوهر تفاوت هایی وجود دارد و همچنین وجود یا عدم وجود فرزند نیز در میزان سهم الارث زن و مرد موثر است. با این همه، اگر چنانچه مرد دارای همسران متعدد باشد نیز در میزان سهم‌الارث زن یا زنان، تغییراتی ایجاد می شود.
مطابق قانون مدنی ایران، وراث به سه طبقه تقسيم می شوند که در این میان، زن و شوهر در هيچ کدام از این طبقات جای نمی گیرند، لکن با همه طبقات ارث می برند. با این وصف، چنانچه زن فوت کند و دارای فرزند یا فرزندانی نباشد، شوهر نصف اموال زن را به ارث می برد و اگر زن وارث دیگری نداشته باشد، بقیه اموال زن نیز برای شوهر خواهد بود. اما اگر زن فوت کند و دارای اولاد یا اولادِ اولاد باشد (زیرا اولادِ اولاد نیز در صورت نبودِ اولیای خود جانشین آنها محسوب شده و مانند آنها ارث می‌برند) شوهر یک چهارم اموال زن را به ارث می برد.
در صورتی که شوهر فوت کند و اولاد نداشته باشد زن یک چهارم اموال شوهر را به ارث می برد. اما اگر شوهر دارای اولاد یا اولادِ اولاد باشد، زن یک هشتم اموال شوهر را به ارث می برد و چنانچه زن بعد از فوت همسرِ خود و قبل از تقسیم ارث فوت کند، سهم الارث زن به وراث وی تعلق خواهد گرفت.
چنانچه مرد دارای دو یا چند همسر باشد، سهم الارث زن (یعنی یک چهارم یا یک هشتم حسب مورد) بین همسران به طور مساوی تقسیم خواهد شد. البته این موضوع در صورتی است که همسران متوفی در عقد دائمی باشند و در هنگام فوتِ مرد نیز، رابطه زوجیت و عقد دائم برقرار باشد. اما اگر مرد در زمان فوت، هم همسر دائمی و هم همسر موقت داشته باشد، فقط همسر دائمی ارث خواهد برد.
شما کاربر محترم می توانید در صورت نیاز به مشاوره اعم از حقوقی یا کیفری سوال خود را مطرح نموده و از همین وبلاگ جواب خود را دریافت نمایید. // همچنین در صورت لزوم یا تمایل می توانید مشاوره حضوری دریافت نمایید به آدرس: استان گیلان- شهرستان فومن- میدان آناهیتا - برج آوین- طبقه سوم- شماره تماس: 01334739252
برچسب : نویسنده : vahedi-attorney بازدید : 45