دعاوی خانوادگی

دکتر مرتضی واحدی پور

وکیل پایه یک دادگستری

در بدو امر ممکن است اینگونه به نظر برسد که دعاوی کیفری، مانند قتل، آدم ربایی، کلاهبرداری و یا پرونده های مالی و تجاریِ سنگین، از جمله مهمترین پرونده ها برای مردم باشند. اما با نگاهی دقیق تر روشن می شود که عمده ترین و مهمترین دعاوی که عموم مردم با آن سر و کار دارند، دعاوی خانوادگی است.

این دعاوی که کثرت و فراوانی آن در روزگار کنونی بر همگان آشکار است، پس از ازدواج و تشکیل خانواده ظاهر می شود. اختلافات زوجین، ابتدا از جزئی ترین و شاید کم اهمیت ترین مسائل شروع و به اختلافات شدید و سپس تشکیل پرونده در محاکم منتهی می شود و وقتی این  اختلافات نتواند در درون خانواده حل و فصل شود و تبدیل به پرونده گردد، آنوقت کار بسیار دشوار می شود. در این حالت اختلافات و اشکالات زوجین برملا می شود و چون همه اقوام و آشنایان از آن مطلع می شوند، دیگر قداستی برای زوجین از نظر خودشان باقی نمی ماند و زندگی خود را پایان یافته می پندارند.

بدیهی است ازدواج مهمترین آزمون در زندگی هر فرد است. نتیجه این آزمون و آثار آن برای یک عمر در زندگی فرد جلوه گری خواهد کرد. به تبع در خانوده های منسجم و پایدار که از ازدواج درست ناشی می شوند، نه آنکه هیچ اختلافاتی نباشد، بلکه اختلافات اندک و گذرا هستند. هیچگاه در چنین خانواده هایی اختلافات ریشه دار و گسترده نیست. عشق و از خود گذشتگی و مهربانی اعضای خانواده، اختلافات را کنار می زند. نمونه بارز آن خانواده های قدیمی و سنتی نیاکان ما هستند. در زمانهای نه چندان دور، بر زبان آوردن واژۀ طلاق که امروزه نقل و نبات محافل است، بسی کراهت داشت و اگر کسی بر حسب ضرورت مجبور بود آن را بر زبان آورد، ابتدا از عبارتِ «دور باد- دور باد» استفاده می کرد. به تبع، آمار دعاوی خانوادگی، خصوصاً طلاق بسیار بسیار پائین و از یک هزارم آمار امروزی هم کمتر بود.

دعاوی خانوادگی دلایل متعددی دارد که به نظر می رسد مهمترین دلیل آن «تغییرات اجتماعی» باشد. تغییر و تحولات اجتماعی، نوسانات فرهنگی و اقتصادی را در پی دارد که معمولاً منجر به اختلافات و دعاوی خانوادگی می شود. از سوی دیگر، عدم هماهنگی قوانین در حوزه خانواده با تغییرات اجتماعی، باعثِ تشدید اختلافات خانوادگی می گردد.

 با این همه، بروز اختلافات و دعاوی خانوادگی، خود زمینه ساز بسیاری از آسیب ها و ناهنجاری های اجتماعی است و این خود بر اهمیت موضوع دعاوی خانوادگی می افزاید. نخستین کسانی که قربانیِ اختلافات و دعاوی خانوادگی می شوند، فرزندان هستند، در حالی که این بندگان خدا هیچ نقشی در پیدایش این اختلافات و دعاوی نداشته اند.

با این اوصاف، امروزه عمده دعاوی که عموم مردم با آن سر و کار دارند دعاوی خانوادگی است و کمتر کسی است که یا خود مستقیما و یا یکی از نزدیکان و یا آشنایان وی با آن درگیر نباشند. از این رو، در شرایطِ فعلیِ ایران متاسفانه تقریبا عموم مردم مستقیم یا غیرمستقیم با دعاوی خانوادگی درگیر هستند.

تعددِ دعاویِ خانوادگی که امروزه در محاکم قضایی مطرح می شود، یکی از چالش های اساسی دستگاه قضایی است. دعاوی مانند ضرب و جرح، ترک انفاق، توهین، تهدید، الزام به تمکین، مطالبه ی نفقه، مطالبه ی مهریه، طلاق، حضانت، ملاقاتِ فرزند و دعاوی بسیار دیگری که حتی به غیر از زوجین، بین سایر بستگان آن ها نیز طرح می شود.

از این رو، دعاوی خانوادگی در یک نگاه کلی و ریشه ای پر اهمیت ترین نوع دعاوی برای عموم مردم است و از این حیث مستلزم توجه ویژه ای از سوی قانونگذار و سیاست گذارانِ کشور می باشد.

شما کاربر محترم می توانید در صورت نیاز به مشاوره اعم از حقوقی یا کیفری سوال خود را مطرح نموده و از همین وبلاگ جواب خود را دریافت نمایید. // همچنین در صورت لزوم یا تمایل می توانید مشاوره حضوری دریافت نمایید به آدرس: استان گیلان- شهرستان فومن- میدان آناهیتا- ابتدای خیابان شهدا- برج آوین- طبقه سوم- شماره تماس: 01334739252  

با تشکر: یوسف پناه

+ نوشته شده در دوشنبه سیزدهم تیر ۱۴۰۱ ساعت 16:13 توسط مرتضی واحدی پور- وکیل پایه یک دادگستری  |