جرم

ساخت وبلاگ
بسمه تعالی

مرتضی واحدی ­پور- وکیل پایه یک دادگستری

جرم

جرم (Crime) در لغت به معنی گناه و بزه و در اصطلاح، هر رفتار مخالف نظم و قانون را گویند.

از جرم تعاریف متعددی وارد شده است. و این تعدد تعاریف به دلیل نوع نگاه و برآیند تفکر جرم شناسان نسبت به این مقولۀ اجتماعی است. این تعدد دیدگاه و تعاریف منجر به پیدایش مکاتب حقوق کیفری شده است که هر یک از دیدگاه خاصی به مقوله جرم می نگرند. اما به طور کلی هیچ عمل یا ترک عملی ذاتاً و فی نفسه جرم نیست مادامی که قانونگذار آن را احصا نکرده باشد. از این رو قانونگذار کشور ما در ماده 2 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392 جرم را اینگونه بیان داشته است: «هر رفتاری اعم از فعل یا ترک فعل که در قانون برای آن مجازات تعیین شده است جرم محسوب می شود».

جرم وابسته و متصف به زمان و مکان است. به عبارتی دیگر، رفتاری در زمانی مشروع و مباح بوده اما در زمانی دیگر جرم تلقی می گردد. همچنین رفتاری در یک کشور کاملاً قانونی و بدون اشکال است اما همان عمل در کشور دیگر جرم تلقی شده و مجازات در پی دارد. در نتیجه در خصوص اینکه چه عملی و کجا جرم تلقی می گردد بحث مهمی است که به هنجارها، فرهنگ و در نهایت قانون هر کشوری بستگی دارد. به عنوان مثال در کشورهای غربی دست دادن خانم و آقایی که با یکدیگر محرم نیستند امری پسندیده و مباح است. اما همین عمل در کشورهایی دیگر از جمله کشور ما جرم محسوب شده و مجازات در پی دارد.

در خصوص مجرم، بدیهی است که هر کس پاک و معصوم آفریده شده است و در تعاملات و ارتباطات اجتماعی و در گیرودار فعل و انفعالات اجتماع دچار تغییر شده و دست به ارتکاب جرم می زند. معنی این کلام این است که، عوامل مختلفی در ایجاد بزهکاری موثر است. عواملی چون؛ محیط زندگی، شرایط نابسامان اقتصادی، اعتیاد، سوء مدیریت والدین، دوستان ناهنجار و غیره نقش بسزایی در بزهکاری ایفا می کنند. حتی عاملی به تنهایی و یا چند عامل می توانند در کنار یکدیگر قرار گرفته و نهایتاً فرد را به بزهکاری سوق دهند. به عنوان مثال؛ عدم تربیت صحیح از سوی والدین نسبت به فرزند و گرویدن این فرد به سوی دوستان ناهنجار و در نهایت گرفتارِ اعتیاد شدن؛ که چنین فردی برای بدست آوردن مواد مخدر و رهایی از خماری، دست به سرقت می زند. از این رو امروزه جرم شناسان، بیشتر مقولۀ پیشگیری و خشکاندن ریشه های بزهکاری را پیشنهاد می کنند تا مبارزه با بزهکای.

جرم یا پدیدۀ مجرمانه غالباً دو قربانی دارد؛ از یک طرف، بزهکار یا مجرم و از طرف دیگر، زیاندیده یا مجنیٌ علیه. بزهکار از آن روی، که با ارتکاب جرم، خود را در دام مجازات و تبعات ناشی از آن گرفتار می کند. زیان دیده از آن جهت که از جرم آسیب و زیان می بیند. همچنین علاوه بر اشخاص به معنی اخص، جامعه نیز می تواند زیاندیده محسوب شود. بدین توضیح که در عمدۀ موارد، جرم علاوه بر تضییع حقوق اشخاص موجب آسیب و اختلال در نظم جامعه نیز می گردد که در این مورد بحث از جنبۀ عمومی جرم به میان می آید. از این رو تغریباً تمام سیستم های حقوقی جهان بر این وجه از پدیدۀ مجرمانه نگاه خاص دارند.

در خصوص تقسیم بندی جرائم نظرات مختلفی وجود دارد؛ بعضی جرم را بر حسب شدت و ضعف مجازات تقسیم بندی و آن را به خلاف، جنحه و جنایت منقسم می کنند. گروهی جرم را با توجه به موضوع ارتکاب به جرائم علیه اشخاص، جرائم علیه اموال و مالکیت و جرائم علیه آسایش و امنیت عمومی تقسیم می کنند. عده ای جرم را از حیث عنصر معنوی و قصد ارتکاب، به جرائم عمدی و غیر عمدی تقسیم می کنند. در فقه جرائم به جرائم حدّی، جرائم مستوجب قصاص، جرائم مستوجب دیه، و جرائم تعزیری دسته بندی می شوند. در قوانین جزایی کشور ما، قبل از انقلاب مورد اول و پس از انقلاب مورد آخر به عنوان تقسیم بندی جرائم در قوانین جاری بکار گرفته شده است. در این بین دسته بندی های دیگری نیز وجود دارد مثلاً جرائم را به جرائم اقتصادی، جرائم علیه اطفال، جرائم رایانه ای و سایبری، جرائم گمرکی و غیره تقسیم بندی می کنند که از فروعات تقسیم بندی های بالا محسوب می گردد. ذکر این نکته لازم است که تقسیم بندی جرائم به هر نحو تغییری در نفس جرم ایجاد نخواهد کرد. این تقسیم بندی جهت سهولت در امر تقنین، رسیدگی و واکنش مناسب، تعیین دادگاه صالح، نحوه مجازات و مسائلی از این قبیل خواهد بود.

در گذشته در برخورد با مجرم، جرمْ کنش و مجازاتْ واکنش تلقی می گردید و به طور صِرف، هر کس مرتکب جرم می گردید باید مجازات می شد و هیچگاه به علت آن توجه نمی گردید. اما امروزه هرچند مجازات همچنان به عنوان بهترین ابزار برای مقابله با جرم بکار گرفته می شود اما با تدابیر دیگری همچون اقدامات تأمینی و تربیتی، بازپروری و بازاجتماعی کردن مجرمین و از همه مهمتر بررسی علل و عوامل جرم زا مورد بررسی قرار می گیرد، چون این امر بر همگان روشن است که صِرف مجازات، کافی از برای پاکسازی و ریشه کن کردن مجرمین نبوده و نیست. چه، اگر اینگونه بود با توجه به کثرت مجازات سنگین از جمله اعدام، حبس ابد و حبس های بلند مدت، دیگر نمی باید شاهد وقوع جرمی می بودیم.

شما کاربر محترم می توانید در صورت نیاز به مشاوره اعم از حقوقی یا کیفری سوال خود را مطرح نموده و از همین وبلاگ جواب خود را دریافت نمایید. // یا در صورت لزوم یا تمایل می توانید مشاوره حضوری دریافت نمایید به آدرس: استان گیلان- شهرستان فومن- خیابان امام- خیابان شورا- ساختمان الماس- طبقه دوم. شماره تماس: 01334739252  با تشکر: یوسف پناه

+ نوشته شده در  دوشنبه بیستم آذر ۱۳۹۶ساعت 17:30  توسط مرتضی واحدی پور  | 
اختلاس...
ما را در سایت اختلاس دنبال می کنید

برچسب : نویسنده : vahedi-attorney بازدید : 230 تاريخ : يکشنبه 10 دی 1396 ساعت: 2:41