جرم جعل و تزویر(قسمت دوم)

ساخت وبلاگ
بسمه تعالی  

مرتضی واحدی پور- وکیل پایه یک دادگستری 

جرم جعل و تزویر(قسمت دوم)  

در نوشتار قبلی در خصوص معنای لغوی و حقوقی جعل توضیح داده شد و بیان شد که جعل به معنای ساختن و تغییر دادن اصل سند یا نوشته برای استفاده سوء از آن می باشد همچنین به بررسی انواع جعل به اعتبار فعل مرتکب (جعل مادی یا صوری و جعل معنوی یا مفادی) پرداخته شد در این نوشتار به بررسی و تشریح انواع جعل به اعتبار شخصیت مرتکب (مأمورین دولت و اشخاص عادی)، انواع جعل به اعتبار نوع اشیاء (جعل اسناد و جعل سایر اشیاء) و در خاتمه به بررسی مجازات های جرم جعل و تزویر پرداخته خواهد شد.

 

انواع جعل به اعتبار شخصیت مرتکب 

ممکن است جاعل؛ 1- مأمور دولت یا 2- شخص عادی باشد از این رو قانونگذار به دلیل حفظ امانت داری و اعتمادی که مردم نسبت به مأمورین دولتی دارند میزان مجازات این دسته از جاعلین را شدیدتر از جاعلین عادی قرار داده است.

1- مأمورین دولت

مطابق ماده 532 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375، هریک از کارمندان و مسئولان دولتی که در اجرای وظیفۀ خود در احکام و تقریرات و نوشته ها و اسناد و سجلات و دفاتر و غیر آنها از نوشته و اوراق رسمی تزویر کند اعم از اینکه امضاءیا مهری ساخته یا امضاء یا مهر یا خطوط را تحریف کرده یا کلمه ای الحاق کند یا اسامی اشخاص را تغییر دهد علاوه بر  مجازات های اداری و جبران خسارت وارده به حبس از یک تاپنج سال یا به پرداخت شش تا سی میلیون ریالجزای نقدی محکوم خواهد شد. همچنین هر یک از کارکنان ادارات دولتی و مراجع قضایی و مأمورین به خدمات عمومی که در تحریر نوشته ها و قراردادها راجع به وظایفشان مرتکب جعل و تزویر شوند... علاوه بر مجازات های اداری و جبران خسارت وارده به حبس از یک تا پنج سال یا شش تا سی میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد. (ماده 534 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375)

 

2- اشخاص عادی

قانونگذار برای جاعلین عادی که آثار جرم آنها به مراتب کمتر از مأمورین دولتی است مجازات خفیف تری نسبت به ­مأمورین دولتی در نظر گرفته است از این رو وفق ماده 533 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375 اشخاصی که کارمند یا مسئول دولتی نیستند هرگاه مرتکب یکی از جرایم مذکور در ماده قبل (ماده 532) شوند علاوه بر جبران خسارت وارده به حبس از شش ماه تا سه سال یا سه تا هجده میلیون ریال جزای نقدی محکوم خواهند شد.

 

انواع جعل به اعتبار نوع اشیاء 

عمل جعل می تواند هم بر روی اسناد اعم از رسمی یا عادی و هم سایر اشیاء از جمله سکه، مُهر، علائم، نشان ها و غیره صورت پذیرد که در زیر در دو دسته به هر یک پرداخته می شود.

1- جعل اسناد

جعل اسناد از شایع ترین انواع جعل محسوب می شود. دلایلی همچون طمع های اقتصادی، فرار از جرایم ارتکابی، کسب اموال از طریق نامشروع، سهولت ارتکاب جرم و دلایلی مشابه بعضاً منجر به ارتکاب جرم جعل و تزویر در اسناد می شود. جعل در اسناد شامل جعل در اسناد رسمی و عادی می شود از این دو نمونه، جعل در اسناد عادی شایع تر است. چرا که معمولاً اسناد رسمی از استحکام و ظرافت خاصی برخوردارند که عملاً ارتکاب جرم را دشوار و بعضاً غیر ممکن می سازد و از طرفی غالباً سابقه اسناد رسمی در محاضر و ادارات اسناد رسمی موجود بوده و بررسی اصالت آن به سهولت امکان پذیر می باشد درنتیجه دست بردن در چنین اسنادی عملاً برای جاعل به صرفه و صلاح نیست. در مقابل دست بردن در اسناد عادی قدری آسان تر به نظر می رسد و دلیل فراوانی جعل و تزویر در اینگونه اسناد نیز همین می باشد چرا که معمولاً اسناد عادی در ید اشخاص بوده و مسبوق به سابقه در ادارات و محاضر رسمی نمی باشد و از طرفی اینگونه اسناد توسط خودِ اشخاص نگاشته می شوند و همین امر جرأت دست بردن در آنها را بیشتر می نماید.

2- جعل سایر اشیاء

 ممکن است جعل و تزویر علاوه بر اسناد روی اشیاء نیز صورت پذیرد که از شایع ترین این اشیاء می توان به مُهر اشخاص یا ادارات، نشان ها و مدالهای دولتی، مسکوکات رایج (از قبیل سکه های طلا، نقره و پول)، تمبرها، علائم یا منگنه ها اشاره نمود. جعل اینگونه اشیاء فقط از طریق اعمال مادی امکان پذیر است و یکی از تفاوتهای عمده جعل اسناد و اشیاء نیز در همین است به عبارتی دیگر هر دو نوع جعل (مادی و مفادی) در اسناد امکان پذیر است اما تنها نوعِ مادی جعل در سایر اشیاء ممکن است اتفاق بیافتد. به عنوان مثال شخصی با ساختن مُهر مخصوص اداره دامپزشکی مبادرت به نقش آن بر روی لاشه های گوشتغیر مجاز، آن را مجاز و مورد تأیید اداره دامپزشکی جلوه می دهد و مردم با دیدن مُهر مخصوص روی گوشت با خیالی آسوده آن را خریداری می کنند!

 مجازات های جرم جعل و تزویر

در ابتدای این قسمت ذکر این نکته لازم است که هرگاه سندی جعلی ساخته شود مرتکب قصد دارد تا از آن بهره برداری کند که به آن «استفاده از سند مجعول» گفته می شود. قانونگذار جرم جعل و استفاده از سند مجعول را دو جرم جداگانه تلقی کرده و برای هریک مجازات جداگانه لحاظ نموده است. از این رو برای استفاده کننده از سند جعلی حبس از شش ماه تا سه سال یا جزای نقدی از سه تا هجده میلیون ریال مقرر نموده است (ماده 535 قانون مجازات اسلامی مصوب 1375).

درخصوص مجازات مرتکب جرم جعل و تزویر همانگونه که قبلاً نیز ذکر آن رفت مقنن بین اشخاص عادی و مأمورین دولتی و همچنین اسناد عادی و رسمی تفکیک قائل شده و مجازات جعل اسناد رسمی و در خصوص اینکه مرتکب از مأمورین دولتی باشد مجازات بیشتری لحاظ نموده است. نکته دیگر در خصوص مجازات جرم جعل و تزویر اینکه برای این جرم مجازات حبس، جزای نقدی و در پاره ای موارد شلاق لحاظ شده است که قاضی می تواند هر یک از این مجازات ها را علیه مرتکب مورد حکم قرار دهد. همچنین در عمده موارد مرتکب باید نسبت به جبران خسارات وارده نیز اقدام نماید.

در پایان ذکر این نکته نیز لازم است که مجازات شروع به جرم جعل و تزویر  مطابق ماده 542 قانون مجازات اسلامی (مصوب 1375) حداقل مجازات تعیین شده برای همان مورد می باشد. یعنی اگر کسی شروع به جعل و تزویر کند و عملیات وی به علتی خارج از ادارۀ وی ناتمام بماند به حداقل مجازات مقرر برای همان نوع جعل محکوم می شود.  

شما کاربر محترم می توانید در صورت نیاز به مشاوره اعم از حقوقی یا کیفری سوال خود را مطرح نموده و از همین وبلاگ جواب خود را دریافت نمایید. // یا در صورت لزوم یا تمایل می توانید مشاوره حضوری دریافت نمایید به آدرس: استان گیلان- شهرستان فومن- خیابان امام- خیابان شورا- ساختمان الماس- طبقه دوم. شماره تماس: 01334739252  با تشکر: یوسف پناه

+ نوشته شده در  دوشنبه بیست و هفتم شهریور ۱۳۹۶ساعت 10:19&nbsp توسط مرتضی واحدی پور  | 

اختلاس...
ما را در سایت اختلاس دنبال می کنید

برچسب : تزویرقسمت, نویسنده : vahedi-attorney بازدید : 269 تاريخ : چهارشنبه 24 آبان 1396 ساعت: 12:56